Nachttrein naar Lissabon
.............Sporen.............

Soms hoor je, voel je, zie je, lees je iets en je beseft dat het niet niets is. Het is alsof je innerlijke stem, die in verbinding staat met dat niets en iets, je een teken geeft. Dat gevoel kreeg ik, toen ik een e-mail van een Duits sprekende cliënt ontving die een tour met me had gemaakt. Hij zei dat het misschien interessant voor me zou zijn om de film 'Nachttrein naar Lissabon' te bekijken. Hij is een fan van Pascal Mercier die de roman had geschreven waar de film op is gebaseerd. Hij dacht dat deze film een mooi uitgangspunt voor een nieuwe tour zou kunnen zijn en dat er waarschijnlijk veel mensen in geïnteresseerd zouden zijn. Het boek was een bestseller in de Duitstalige landen. Ik bedankte hem voor de suggestie en begon me te verdiepen in de film film en voordat ik het wist was ik in een nieuw avontuur, een film, een boek verzeild geraakt, waarin ik de sporen van de film 'Nachttrein naar Lissabon' volgde.
Wat wist ik over deze film of het boek? Ik herinner me de tijd, het zal ongeveer rond 2012 geweest zijn, dat ik op ‘ Miradouro de Santa Catharina’ arriveerde, dat Adamastor wordt genoemd door de lokale bevolking. Het viel me op dat er veel bekende acteurs aanwezig waren. Ik vroeg een vriend wat er aan de hand was. Hij vertelde me dat ze bezig waren een film op te nemen; het was het eerste spoor dat tot me kwam zonder dat ik het destijds besefte. Later zag ik de filmposters in de stad, maar ik had het boek nooit gelezen, ook had ik de film nog niet gezien. Want in Lissabon leef je in een droom in het nu, in een stad met veel geschiedenis. Lissabon is een steeds veranderende film, het verleden leeft overal in het nu, met een toekomst die anders is.
Ik begon deze reis naar een nieuwe tour met het kijken naar de film en later met het lezen van het boek en zag de overeenkomst met het leven. Ik vind het een mooie film die op een zeer esthetische, poëtische wijze, Lissabon en haar manier van leven op filosofische manier weer geeft. Het boek is anders, langer, uitgerekter, zelfs het verhaal wordt niet letterlijk gevolgd. Dat lijkt me normaal; We hebben het over verschillende manieren van het creëren van een werkelijkheid uit het niets. Dat is ook de gelijkenis tussen een film, een roman en het echte leven, waar de illusies tot werkelijkheden worden getransformeerd.
Na deze studie zag ik de mogelijkheden voor een prachtige wandeltocht, waar de mensen de film en het boek kunnen voelen en de stad beter begrijpen. Op dit blog zal ik nu enkele foto's van de film en enkele interessante citaten tonen. Ik heb ze gekozen omdat ik ze mooi vond. Iemand anders had andere voorbeelden kunnen kiezen; het is kunst als een product van het leven in Lissabon.
Ik ben de blogs over de nieuwe tour “nachttrein naar Lissabon” in het Engels begonnen. De blogs in het Nederlands en Duits zullen niet hetzelfde zijn. Elke taal heeft haar eigen gevoel en het universum verandert steeds. En dat is maar goed ook, anders wordt het een beetje saai :)

Raimund Gregorius:
Kijk naar deze ogen. Vertel me wat ze onthullen.
Mariana:
Ze zien er melancholisch uit, maar hoopvol; moe, maar volhardend... tegenstrijdig.
“Misschien is het dit: ik wil de Portugese woorden nieuw maken. De zinnen die met die woorden zouden ontstaan hoeven niet ongewoon en nodeloos ingewikkeld te zijn, niet geëxalteerd, gemaniëreerd en geforceerd. Het moeten archetypische Portugese zinnen zijn die ooit het centrum van de taal hebben gevormd, zodat je het gevoel krijgt dat ze heel direct en zuiver uit het transparante, diamanten wezen van de taal voortkomen. De woorden zouden puur moeten zijn als gepolijst marmer en ze zouden rein moeten zijn als de klanken van een partita van Bach, die alles wat ze niet zelf zijn in volmaakte stilte veranderen. Soms, als in mij nog een restje mededogen met de taalbrij over is, denk ik dat het de weldadige stilte van een tevreden woonkamer zou kunnen zijn of ook de serene stilte tussen twee geliefden. Maar als de woede over het kleffe, alledaagse woordgebruik mij helemaal in haar bezit neemt, mag het niet minder zijn dan de heldere, koele stilte van het lichtloze heelal waarin ik als de enige die Portugees spreekt mijn geruisloze banen trek. De ober, de kapster, de tramconducteur – ze zouden verbaasd staan als ze de nieuwe woorden zouden horen, en hun verbazing zou de schoonheid van de zinnen gelden, een schoonheid die niets anders zou zijn dan de glans van hun helderheid. Het zouden – stel ik me voor – dwingende zinnen zijn, maar je zou ze ook onverbiddelijk kunnen noemen. Onkreukbaar en onwrikbaar zouden ze zijn en daarin zouden ze lijken op de woorden van een God. Tegelijkertijd zouden ze geen overdrijving en geen pathos kennen, ze zouden precies zijn en zo sober dat je geen enkel woord zou kunnen wegnemen, en geen enkel komma. In die zin zouden ze vergelijkbaar zijn met een gedicht, gevlochten door een goudsmid van woorden.”

“Maar als we ons opmaken iemands innerlijk te begrijpen? Is dat een reis waar ooit een einde aan komt? Is de ziel het domein van feitelijkheden? Of zijn de vermeende feitelijkheden niet meer dan de bedrieglijke schaduwen van onze verhalen?”
“Als het zo is dat wij slechts een klein deel kunnen leven van wat er in ons zit – wat gebeurt er dan met de rest?”
“De werkelijke regisseur van ons leven is het toeval - een regisseur vol wreedheid, barmhartigheid en verwarrende charme.”
“Degenen evenwel die de bewegingen van de eigen ziel niet oplettend volgen, zijn noodgedwongen ongelukkig”…”
“Het leven is niet het leven dat we leven; het is het leven dat we ons voorstellen te leven.”
“Als een ervaring haar revolutionaire gevolgen ontplooit en ertoe aanzet dat een leven in een geheel nieuw licht wordt gedompeld en een totaal nieuwe melodie krijgt, dan doet ze dat geruisloos, en in die schitterende geruisloosheid ligt haar bijzondere adel…”,
“Onze verbeeldingskracht is ons laatste heiligdom…”
“...de angst betrof niet die nieuwe zekerheid maar dat waaruit de zekerheid bestond: de weliswaar pas toekomstige maar toch nu al vaststaande onvolledigheid van zijn leven die nu al voelbaar was als een gebrek dat, door zijn omvang, zekerheid van binnenuit in angst veranderde. (...) Of gaat het ons om de behoefte voldoende dingen te hebben beleefd om over je leven te kunnen vertellen alsof het een afgerond geheel is?”
“Wat weten we van iemand als we niets over de beelden weten die zijn inbeeldingsvermogen hem toespeelt?”
“Dus de angst voor de dood kan omschreven worden als de vrees, van het niet in staat zijn om de mens te worden die men gedacht had te worden.”
„Woorden doen iets, ze kunnen iets op iemand uitoefenen , mensen doen bewegen of stoppen, ze laten lachen of huilen: als een kind had hij dat al raadselachtig gevonden en het had nooit opgehouden hem te imponeren. Hoe doen de woorden dat? Is het niet magisch?”
“Iemand zou de hoop kunnen koesteren dat hij, door zijn verwachtingen te reduceren werkelijker zou kunnen worden, dat hij zichzelf zou kunnen beperken tot een harde, betrouwbare kern en daarmee immuun zou worden voor de pijn van de teleurstelling. Maar hoe zou het zijn om een leven te leiden dat zich verre houdt van grootse, onbescheiden verwachtingen, een leven waarin alleen nog banale verwachtingen bestaan, zoals de verwachting dat de bus komt?”
"IJdelheid is een niet erkende vorm van domheid, je bent de kosmische zinloosheid van alle onze daden vergeten om ijdel te zijn en dat is een typische vorm van domheid."
“Wanneer was iemand zichzelf? Als hij was als altijd? Zoals hij zichzelf zag? Of zoals het was wanneer de gloeiende lava van de gedachten en gevoelens alle leugens, maskers en zelfbedrog onder zich begroef? Vaak waren het de anderen die erover klaagden dat iemand niet meer zichzelf was. Misschien betekende dat dan in werkelijkheid: hij is niet meer zoals we hem graag hadden? Was het allemaal uiteindelijk dus niet veel meer dan een soort strijdkreet tegen een dreigende ingrijpende verandering van de dingen waarmee je vertrouwd bent geweest, gecamoufleerd als verdriet en bezorgdheid om het zogenaamde welzijn van de ander?”
"Onze levens zijn als rivieren, vrij zwevend naar het onpijlbare, de grenzeloze zee, het stille graf!"
"Wanneer we praten over onszelf, over anderen, of gewoon over dingen, willen we, als het ware, iets van ons zelf onthullen met onze woorden: We willen laten zien wat we denken en voelen. We laten anderen een beetje onze ziel zien."
“Ik heb de magische kracht van de poezie nodig. Ik heb ze nodig als verzet tegen de verwaarlozing van de taal en de dictatuur van de leugen. Een wereld zonder die dingen zou een wereld zijn waarin ik niet meer wil leven.”
‘Dus is het woord het licht der mensen’, zei hij.’ En de dingen bestaan dus pas echt als ze met woorden worden uitgedrukt’.
'Als de dictatuur een feit is, is de revolutie een plicht'
“ Maar er is ook een andere wereld, waarin ik niet wil leven: de wereld waarin het lichaam en het zelfstandige denken worden zwartgemaakt en waarin dingen als zonden worden gebrandmerkt die tot het beste behoren wat we kunnen meemaken…”
"We zijn uit laagjes bestaande wezens, wezens vol afgronden, met een ziel van beweeglijk kwik en een geest waarvan kleur en vorm wijzigen zoals in een caleidoscoop die voortdurend geschud wordt."
"Hoe zou het na de laatste zin zijn? De laatste zin die hij altijd had gevreesd, en vanaf het midden van een boek, werd hij altijd gekweld door de gedachte dat er onvermijdelijk een laatste zin zou zijn."
"Ik hou van tunnels. Ze zijn het symbool van hoop: eens zal het licht weer schijnen. Als het niet toevallig nacht is."
' Een wandeltocht die de sporen van 'Laatste trein naar Lissabon' volgt.’
Door; Dick Metzeka; ‘Lissabon Light Walking Tours’
' de kunst van het leven; Hoe creëer je een werkelijkheid van uit illusies.'
Door; Dick Metzeka; ‘Lissabon Light Walking Tours’
' de kunst van het leven; Hoe creëer je een werkelijkheid van uit illusies.'
Nadat ik mijn nieuwe blog post geschreven had, ging ik, zoals gewoonlijk, wandelen om buiten de woorden te spiegelen aan frisse lucht, beweging en realiteit. En plotseling na een uurtje of twee lopen, ontmoetingen en beelden als in een film, besefte ik wat de pagina miste. Humor!
De ‘Lisbon Light Private Walking Tours’, laten de stad en het leven zien met een bril gefilterd door humor. Een vrolijke tour die een vakantie of reis licht kleurt. Deze tour die Lissabon laat zien door onder meer het volgen van enkele sporen uit de film en roman ‘Night Train to Lisbon’, van respectievelijk regisseur Bille August en auteur Pascal Mercier, blinken, hoe prachtig, esthetisch, filosofisch en poëtisch ook gerealiseerd, niet bepaald uit door humor. Het past heel goed in Lissabon, het is als het ware een verwant van haar muziek, ‘de Fado’.
Monty Python lijkt ver weg. Deze humor zal in deze tour natuurlijk niet ontbreken. :(
De ‘Lisbon Light Private Walking Tours’, laten de stad en het leven zien met een bril gefilterd door humor. Een vrolijke tour die een vakantie of reis licht kleurt. Deze tour die Lissabon laat zien door onder meer het volgen van enkele sporen uit de film en roman ‘Night Train to Lisbon’, van respectievelijk regisseur Bille August en auteur Pascal Mercier, blinken, hoe prachtig, esthetisch, filosofisch en poëtisch ook gerealiseerd, niet bepaald uit door humor. Het past heel goed in Lissabon, het is als het ware een verwant van haar muziek, ‘de Fado’.
Monty Python lijkt ver weg. Deze humor zal in deze tour natuurlijk niet ontbreken. :(
- 2017 Een nieuwe tour! 'Night Train to Lisbon.' Deze duurt ongeveer 5 uur. Je weet het nooit, want tijd is anders in Lissabon! :)
- Prijs; 40€ inclusief dagkaart voor openbaar vervoer! Klik hier om je tour te boeken!!